Ultieme poging heropening ‘Butlermoordzaak’

In een laatste, ultieme poging om de bijna 40 jaar oude ‘Butlermoordzaak’ te heropenen hebben advocaten Geert-Jan Knoops en Carry Knoops-Hamburger een verzoek gedaan aan de procureur-generaal bij de Hoge Raad. Dat laten zij weten in de nieuwe AVROTROS en NPO Radio 1 podcastserie ‘de Butlermoord’ die morgen verschijnt. In 1983 werd de homoseksuele Dick van Leeuwerden aangehouden en daarna veroordeeld voor de moord op een rijke weduwe in Amsterdam Zuid. Volgens de rechters had hij haar vergiftigd nadat hij vijf weken ervoor met haar was getrouwd vanwege haar geld. Van Leeuwerden heeft tot zijn dood, twee jaar geleden, altijd volgehouden onschuldig te zijn. 

Diverse vooraanstaande (inter)nationale wetenschappers hebben na onderzoek onafhankelijk van elkaar vastgesteld dat de vrouw niet is vergiftigd, maar dat ze aan een natuurlijke hartdood is gestorven. Ten eerste was de hoeveelheid alcohol en medicijnen in haar lichaam niet dodelijk en ten tweede heeft nieuw onderzoek naar het hartweefsel van de weduwe aangetoond dat er een infarct was opgetreden. Ook de tweede aanklacht waarvoor Van Leeuwerden is veroordeeld, namelijk het niet inroepen van medische hulp, wordt door alle medische wetenschappers onzin genoemd. Van Leeuwerden had niet kunnen weten dat er iets mis was met de vrouw en bovendien was haar dood onomkeerbaar, ook al zou er hulp zijn ingeschakeld.

Schandvlek
Dick van Leeuwerden werd veroordeeld tot twaalf jaar gevangenisstraf. Inmiddels zijn er al zeven herzieningsverzoeken ingediend bij de Hoge Raad, die alle zeven zijn afgewezen. Als het aan advocaten Geert-Jan en Carry Knoops ligt, komt er nu dus een achtste verzoek. Omdat Van Leeuwerden is overleden en geen bloedverwanten meer heeft in de eerste of tweede graad, moet de procureur-generaal van de Hoge Raad eerst zo’n verzoek goedkeuren. Geert-Jan en Carry Knoops hebben Dick van Leeuwerden bij hun laatste ontmoeting voor zijn dood een belofte gedaan. Geert-Jan Knoops in de podcast: “Bij het weggaan drukte hij ons de hand. Toen zei hij ‘beloof me één ding, ook al ben ik er niet meer, ga door want ik wil mijn naam gezuiverd hebben’. En we hebben hem dat toen beloofd omdat we ook vonden dat dit apert onrecht is wat hier is teweeggebracht door de rechterlijke macht”. Het zou dan volgens Knoops ook “van grootsheid getuigen” als de Hoge Raad deze zaak alsnog heropent. “Want het is nog steeds, vind ik, een juridische schandvlek in onze rechtsstaat”.

Wetenschap
Voormalig hoogleraren Prof. dr. H.J. Houthoff en Prof. dr. A.E. Becker uiten in de podcast hun ongenoegen over het feit dat de Hoge Raad hun wetenschappelijke onderzoeken en conclusies wegzet als meningen en niet serieus neemt. Ook patholoog anatoom Frank van de Goot, die hartweefsel materiaal van de weduwe onderzocht dat decennia later opdook, hekelt de houding van de Hoge Raad. Hij begrijpt niet dat die vasthoudt aan de veroordeling omdat volgens hen de wetenschappers ruimte zouden laten voor een kleine kans dat het wél om een onnatuurlijke dood zou kunnen gaan. Op de vraag of hij er honderd procent van overtuigd is dat het hier om een natuurlijke dood gaat, antwoordt Van de Goot in de podcast: ”Als forensisch deskundige onthoud ik mij meestal van absolutisme, maar laat ik het voorzichtig zeggen, misschien dat het in dit geval wel eens een keer op zijn plaats is om dat te doen.”

In de zesdelige podcast serie De Butlermoord duiken journalisten Babs Assink en Lammert de Bruin in deze geruchtmakende zaak en spreken diverse betrokkenen waaronder familie en vooraanstaande medici en juristen. De eerste drie afleveringen zijn vanaf maandag 12 december op alle bekende podcast platformen te beluisteren. De laatste drie afleveringen volgen een week later, op 19 december.