Hilversum,
23
maart
2016
|
16:48
Europe/Amsterdam

Close Up-documentaire over dirigent Andris Nelsons: NELSONS N°5

De Letse dirigent Andris Nelsons geldt als een bescheiden en vriendelijke man, maar met een enorme passie voor zijn vak. Regisseur Carmen Cobos volgde Nelsons en het Koninklijk Concertgebouworkest tijdens de repetities voor de Vijfde Symfonie van Sjostakovitsj. Nelsons zelf werd - als jonge, in de Sovjet Unie wonende musicus - diepgaand beïnvloed door de Vijfde Symfonie.

Er zijn een handjevol symfonieën die zowel het publiek als de uitvoerenden in een staat van vervoering brengen. Het toeval wil dat drie ervan vijfde symfonieën zijn, geschreven door de muzikale grootmeesters Mahler, Beethoven en, uiteraard, Sjostakovitsj.

In NELSONS N° 5, de tweede lange documentaire van Carmen Cobos, gaat de wereldberoemde Letse dirigent Andris Nelsons - een zachtaardige, bescheiden man, maar zeer gedreven in zijn vak - aan de slag met het meesterwerk van Sjostakovitsj. Hij doet dat samen met een van de meest gerenommeerde orkesten ter wereld, het Koninklijk Concertgebouworkest uit Amsterdam.

In de film wordt het hele proces, dat zich afspeelde in oktober 2014, gevolgd. Van Nelsons’ aankomst op Schiphol vanuit Amerika, waar hij vaste dirigent is van het Boston Symphony Orchestra, via de repetities waarbij hij zijn vitale, gevoelige kant laat zien, tot aan een impressionistische montage van fragmenten uit drie uitvoeringen van het werk.

Daarnaast praat de dirigent over zijn sobere jeugd en muzikale opvoeding in Riga, en over de ingrijpende invloed van de muziek van Sjostakovitsj op zijn ontwikkeling als musicus en dirigent. Achter de noten van Sjostakovitsj Vijfde Symfonie gaat namelijk een heel andere, allesbehalve muzikale wereld schuil; die van Stalins repressie. Het is een wereld die Nelsons kent, want hij groeide zelf op in de nadagen van de Sovjetunie. Ook dat was een periode waarin de vrijheid van meningsuiting onder druk stond – hoewel in mindere mate dan ten tijde van Stalin.

Dit is niet de geruststellende muziek van het kapitalisme,” zegt Nelsons tegen het orkest. “Het moet meer zijn dan alleen maar mooi. Agressief. IJzig. Die uitersten zijn belangrijk bij Sjostakovitsj.

NELSONS N°5 is een coproductie van Cobos Films en AVROTROS en is mede mogelijk gemaakt door het SNS Reaal Fonds.

Op 30 maart gaat Carmen Cobos’ documentaire DANIELE GATTI - Ouverture voor een Dirigent in première. Deze is op 4 september in Close Up bij AVROTROS te zien.

Programmagegevens:

Televisie
Close Up: NELSONS N°5
Zondag 17 april 2016
NPO 2 - 19.15 uur